Wet zorg en dwang

De vrijheid om te zijn wie je bent. Je gehoord en gezien voelen. Dat is verder gaan met aandacht voor het levensverhaal van elke cliënt en past bij de missie en visie op persoongerichte zorg van Careaz. Ook als we te maken krijgen met de Wet zorg en dwang (Wzd). Want wat betekent vrijheid voor iemand met dementie? En is die vrijheid hetzelfde als de naasten voor ogen hebben? Hoe verleen je handelend vanuit de gewenste vrijheid op een veilige manier zorg? Daar kom je alleen achter door in gesprek te gaan en elkaar echt leert kennen.

Achter gesloten deuren of wonen op een gesloten afdeling, het zijn termen die in de volksmond heel gewoon waren (en misschien nog wel zijn) als gesproken wordt over zorg in een woonzorgcentrum of verpleeghuis. Ze doen echter geen recht aan de Wet zorg en dwang, die sinds 2020 van kracht is. Hierin staat vrijheid als iemands grootste recht beschreven. De vrijheid om te zijn wie je bent en je leven te leiden zoals jij dat wilt. Ook als je dementie of een soortgelijke aandoening hebt.

De wet gaat uit van de eigen afweging van iedere cliënt als het gaat om (on)vrijwillige zorg, zorg die iemand wel of niet wil. Dit kan per persoon verschillen. Ter verduidelijking: de één vindt het heerlijk om elke dag buiten een ommetje te maken, maar voor een ander voelt het juist onveilig om zich buiten de woonlocatie te begeven. De wet geeft dan ook aan altijd te zoeken naar mogelijkheden waarin iemand in vrijheid en veiligheid kan leven. Leven zoals de cliënt dat wenst en gewend is, omdat dit bijdraagt aan het levensgeluk. Daarom is het zo belangrijk om de mensen die zorg nodig hebben goed te kennen en te luisteren naar hun unieke levensverhaal.

Het goed toepassen van vrijwillige en onvrijwillige zorg is complex. Het vraagt om zorgvuldigheid en vertrouwen in elkaar en de mogelijk ingezette zorgtechnologie. Herhaaldelijk zal worden bekeken en beoordeeld wat iemands situatie is en of de gekozen oplossingen nog de juiste zijn. Een goede vastlegging is daarbij van groot belang. Elke drie maanden regelt de verpleegkundige een gesprek met verschillende disciplines binnen Careaz. Ook de cliënt en diens naasten worden hierbij betrokken om op die manier samen en blijvend te kijken naar wat bijdraagt aan iemands levensgeluk.

Vrijwillige en niet beperkende zorg is dus het uitgangspunt in onze zorg. Samen gaan we hiernaar op zoek. Samen met de cliënt, de naasten en betrokken zorgprofessionals. Een voorbeeld van een gezamenlijke oplossing: voor de familie is het beter te accepteren dat vader een groter risico op vallen loopt door zelf uit bed te kunnen, dan dat hij onrustig of soms zelfs agressief is door zich opgesloten te voelen door een bedhek. Pas wanneer het echt niet anders kan met andere mogelijkheden of het risico niet geaccepteerd kan worden, kan er gedacht worden aan onvrijwillige zorg. Het is een laatste middel en kan alleen volgens de geldende eisen uit de wet worden toegepast. Iets waar de verpleegkundige, degene die zorgverantwoordelijke is volgens de Wzd, u in meeneemt als dit aan de orde is.

Bovengenoemde verslaglegging over de Wzd maakt het mogelijk dat we als organisatie kunnen reflecteren en ontwikkelen. Elk jaar maken we een analyse met cijfers en conclusies. Wilt u de laatste versie lezen? Klik dan op deze link.

Voelt u de behoefte om de gevolgen van de Wzd te bespreken? Benader dan gerust de verpleegkundige van de afdeling. Wilt u meer weten over de Wzd? Op de website dwangindezorg.nl en in onderstaande brochures leest u er meer over:

• Brochure ‘Wzd voor mensen met een psychogeriatrische aandoening’
• Brochure ‘Wzd voor familie’
• Brochure ‘Wzd voor vertegenwoordigers’
• Brochure ‘De cliëntenvertrouwenspersoon voor mensen met een psychogeriatrische aandoening’

In de Wzd is geregeld dat cliënten recht hebben op een door de overheid aangestelde cliëntenvertrouwenspersoon. U kunt bij deze cliëntenvertrouwenspersoon terecht als u te maken hebt met onvrijwillige zorg, zorg die u niet wilt. De cliëntenvertrouwenspersoon luistert naar u, geeft uitleg over uw rechten, ondersteunt bij het zoeken naar oplossingen of bij het indienen van een klacht. De cliëntenvertrouwenspersoon is onafhankelijk van Careaz en in dienst bij Adviespunt Zorgbelang.

Voor elke regio is er een cliëntenvertrouwenspersoon onvrijwillige zorg:

• Gemeente Berkelland en Oost Gelre: Christel Brunsveld, telefoon 06 304 816 46 of mail christelbrunsveld@zorgbelangcvp.nl
• Gemeente Aalten: Peter Bootsman, telefoon 06-30476783 of mail peterbootsman@zorgbelangcvp.nl.

Mocht u de cliëntenvertrouwenspersoon in uw regio niet kunnen bereiken, dan kunt u ook bellen naar 088 929 40 990.