Nieuwe afspraken rondom de Wet zorg en dwang

Geplaatst op 25 november 2025

Bij Careaz vinden we dat cliënten zoveel mogelijk vrijheid moeten hebben om hun eigen leven te leiden. Soms krijgt iemand zorg die dat zelf niet wil. Dit noemen we onvrijwillige zorg. Dit doen we om die persoon zelf veilig te houden of om anderen te beschermen. We verlenen alleen onvrijwillige zorg als er echt geen andere mogelijkheid is. De Wet zorg en dwang regelt de rechten van mensen bij onvrijwillige zorg.

Nieuwe afspraken maken de wet beter uitvoerbaar

In de praktijk blijkt de uitvoering van de wet vaak ingewikkeld en bureaucratisch. Daarom zijn er vanaf 1 januari 2024 landelijke bestuurlijke afspraken opgesteld om de wet beter uitvoerbaar te maken, zonder de rechtsbescherming van cliënten uit het oog te verliezen. Deze afspraken zijn opgesteld door het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport in samenwerking met diverse zorgorganisaties, cliëntenorganisaties en beroepsverenigingen.

Careaz heeft, in overleg met de cliëntenraad, besloten deze afspraken te volgen, totdat de wet officieel wordt vernieuwd.

Wat betekent dit concreet?

  • Meer maatwerk: Samen met de cliënt of vertegenwoordiger bepalen we wanneer we onvrijwillige zorg evalueren, met een maximale termijn van zes maanden. Zo kunnen we beter rekening houden met de persoonlijke situatie.
  • Actieve rol voor cliënt en vertegenwoordiger: de cliënt of vertegenwoordiger kan nu ook zelf het initiatief nemen voor overleg over (mogelijke) onvrijwillige zorg.
  • Betere informatie en ondersteuning: We wijzen cliënten actief op de mogelijkheid van ondersteuning door een cliëntenvertrouwenspersoon (CVP) en het recht op een second opinion.
  • Sterkere positie cliëntenraad: De cliëntenraad heeft nu instemmingsrecht op het beleid rondom onvrijwillige zorg. Dit betekent dat belangrijke beleidswijzigingen eerst moeten worden goedgekeurd door de cliëntenraad.
  • Minder administratieve lasten: Door de nieuwe afspraken kunnen zorgverleners zich meer richten op wat echt belangrijk is en minder op verplichte administratie.
  • De bestuurlijke afspraken gelden zowel voor mensen met een verstandelijke beperking of dementie, als ook voor mensen met een gerontopsychiatrische aandoening (bijvoorbeeld psychische problemen op latere leeftijd) of een autismespectrumstoornis.

Wilt u meer weten?

Lees dan verder op onze pagina: Wet zorg en dwang bij Careaz.  Hier leest u alles over rechten, begeleiding en zorg op maat.